hình ảnh của hầm biogas
Xây hầm biogas như thế nào phụ thuộc chính vào việc bạn sử dụng cho gia đình, trang trại, hay lớn hơn nữa.
Về nguyên tắc, cái hầm biogas không khác cái ngăn phân huỷ trong các bể phốt tự hoại hiện nay.
Với bể biogas, khi xây dựng bạn cần chú ý:
- Kín hơi, kín nước để tránh xì ga, xì nước, mất áp lực ga.
- Đủ vững theo cấu trúc đất. Các bể thường xây nửa chìm nửa nổi, hoặc gần như chìm hẳn dưới đất. Áp lực từ đất xung quanh lên thành bể không phải là nhỏ. Đặc biệt là sau khi bể đã đi vào sử dụng được một vài mùa mưa, nước mưa lèn chặt đất xung quanh bể. Nếu xây trát không cẩn thận, bể sẽ bị đổ ụp vào trong.
- Độ cao của bể tương quan với độ cao của mặt nước tại cổng thoát ra, độ cao của mặt nước trong bể. Trong mấy cái hình vẽ, người ta vẽ chênh lệch độ cao mặt nước trong bể và mặt nước tại cống thoát rất lớn. Trên thực tế, mức chênh lệch này phụ thuộc vào áp lực ga sinh ra. Áp lực ga sinh ra sẽ phụ thuộc vào khả năng chịu áp lực trong bể. Phần lớn các bể xây với vòm gạch hiện nay, người ta chỉ để áp lực này tương ứng khoảng 6 - 10 cm cột nước, tương ứng với vài cm chênh lệch giữa mức nước trong bể và mức nước cống thoát. Nếu để áp lực lớn quá, bể có thể bị nổ, nhất là khi thi công không cẩn thận, xi măng dỏm, trộn vữa không đều, hay trộn vữa nửa ngày rồi mới xây. Do vậy, nếu làm bể vòm xây, đặt bể chìm quá sâu dưới đất (so với mức nước thoát), áp lực ga có thể lớn, nhưng thể tích chứa ga giảm, và ngược lại.
(Giải thích thêm một tẹo: Ban đầu khi mới xả nước vào bể, chênh lệch mức nước trong bể và mức nước tại cống xả có thể lớn nếu đóng van thoát khí. Nhưng khi mở van xả khí, nhất là khi xả khí ban đầu (tỉ lệ gas chưa nhiều), mức chênh lệch này sẽ giảm xuống)
Ban đầu có bạn hỏi cái cống xả đấy có tác dụng gì. Tác dụng chủ yếu của nó là để tạo áp suất khí trong bể, dĩ nhiên là cả để xả nước nữa .
- Thu hồi chất cặn lắng. Không phải tất cả phân, nước tiểu vào đấy đều bị phân huỷ hết thành nước. Luôn luôn có một phần các chất không phân huỷ được bị lắng xuống đáy bể. Vì vậy khi xây bể phải tính đến việc lấy các chất cặn lắng này ra. Hình cái bể của Trung Quốc hay của Mỹ/Châu Âu để miệng thông giữa bể phân huỷ và cống thoát lớn, rất thuận tiện cho việc thu hồi chất cặn lắng bằng cách thủ công trong qui mô gia đình. Bể của ku Đà Nẵng có vách ngăn ở giữa sẽ là một tai hoạ. Mấy cái bể có ống thông nhỏ từ bể phân huỷ tới cống thoát thì phải dùng bơm chất thải hút. Ở thành phố có các xe hút chất thải thì còn được. Ở nông thôn thì coi chừng bó tay chấm cơm.
- Phá váng: Các bể nhỏ thường phải quan tâm tới việc phá váng. Bể lớn thì không cần thiết. Còn thế nào là lớn thì kể sau.
- Vị trí của đầu vào so với đầu ra ở trong bể phân huỷ. Đầu vào và đầu ra bố trí không hợp lý sẽ tạo vùng bồi lắng (như bãi giữa Sông Hồng ) dẫn tới nguy cơ là tại những khu vực nhất định trong bể, các chất rắn lắng đọng, không được phân huỷ hết, và gây đầy bể, chiếm mất dung tích trong bể. Cái này là nguy cơ thường gặp ở những bể lớn. Nếu xây bể có đường kính 3-4 mét trở lên thì phải lưu ý điều này.
- Cấu tạo của đầu vào ở trong bể phân huỷ. Bình thường nước trong bể sẽ được phân hoá thành các tầng khác nhau, có mật độ, nhiệt độ khác nhau, và số lượng vi khuẩn khác nhau. Nếu để duy trì như vậy sẽ gây hạn chế cho quá trình phân hủy, dẫn tới hiệu suất phân huỷ/tạo ga giảm. Luồng nước đi vào phải đảm bảo gây xáo trộn các tầng này mà không xáo trộn phần chất cặn lắng đã phân huỷ dưới đáy bể. Đây cũng là vấn đề thường gặp ở các bể lớn.
Ngoài ra thì người ta hay nhắc tới cái van an toàn. Các nhà khoa học của ta ngâm kíu chán chê và hô hào về cái van an toàn để tránh nổ bể. Nhân dân ta thì làm một cái ống rẽ từ ống cấp ga, rồi cắm đầu kia của cái ống nhánh đấy vào một cái chai Lavie có chứa nước, khoảng 5 - 10 cm nước. Bình thường khi chưa có ga, nước sẽ vào trong cái ống đấy. Khi ga mạnh quá, hơi ga sẽ đẩy nước ra khỏi ống cho tới khi ga thoát ra ngoài. Lúc nào áp lực giảm xuống, nước lại hãm không cho ga thoát đi. Cái van an toàn này có thể treo lên ngọn cây hay để dưới gầm giường cũng được. Chỉ thỉnh thoảng phải chú ý cho thêm nước vào, nếu không ga yếu.
Nếu làm bể cho gia đình, thì làm như mấy mô hình đã có bạn post lên. Trang trại thì làm nhiều bể to.
Nếu trang trại lớn, bạn có thể đào một cái bể thẳng trên mặt đất, sâu khoảng 5 mét, dài rộng thì tuỳ lượng nước thải, trét đất sét kín xung quanh thành bể để chống ngấm, và phủ lên trên bằng tấm nhựa (đào rãnh sâu khoảng 50cm để chôn mép tấm nhựa ở xung quanh. Công nghệ này đã được áp dụng ở Thái lan, Mã lai, Inđô. Ở VN thì tớ biết ít nhất là đã có 2 trang trại ở nửa phía bắc VN và 1 trang trại ở phía nam đã áp dụng. Tấm nhựa HDPE nhập ngoại, dùng máy hàn mép chuyên dụng để nối các tấm nhựa lại thành kích cỡ mong muốn. Bể loại này thì dùng ga vô tư, chạy máy phát điện luôn. Một số nhà máy tinh bột ở Thái lan làm vài cái bể như thế này, sắp hàng liền nhau, rộng cỡ 50 m, dài hơn 100 m, hơi ga đẩy tấm nhựa phồng lên cao cả chục mét, người đứng lên trên tấm nhựa vô tư, không lo sụp.
To nữa thì là những nhà máy xử lý rác/nước thải ở Mỹ. Bể phân huỷ của họ hình cầu hoặc hình quả trứng để đứng, đường kính tiết diện ngang khoảng vài chục mét, hàng chục cái bể đứng cạnh nhau. Lượng gas sản sinh ra đủ để chạy một nhà máy phát điện.
Link tham khảo:
http://www.nongdan.vn/channel.aspx?Code=NEWS&NewsID=14721&c=22
http://www8.ttvnol.com/forum/ttx/889685/trang-2.ttvn